Fon Global pou Konbat SIDA, Tibèkiloz ak Malarya (GFATM) ta dwe elaji manda li pou l enkli finansman ijans pou lòt epidemi maladi enfektye ak pandemi tankou COVID-19. Dapre Fondasyon Swen Sante SIDA (AHF), pi gwo founisè swen VIH/SIDA nan lemonn nan mond lan, dosye GFATM nan bay rezilta sovtaj ak yon wo degre de transparans, responsablite, ak achte nan miltisektoryèl, fè li pi bon etablisman finansman pou pwochen ijans sante entènasyonal yo.
Olye pou yo kreye yon nouvo etablisman finansman pandemi, jan Komite Endepandan pou Preparasyon ak Repons Pandemi (IPPPR) pwopoze a, mond lan ta dwe bati sou modèl GFATM pou ranmase plis finansman dirab pou preparasyon pou pandemi ak finansman vag. Konfyans nan GFATM dènyèman te souliye pa yon perfusion san parèy nan $ 3.5 milya dola pou sekou ijans COVID-19 pa Etazini.
"Poukisa nou ta dwe depanse lajan ak tan re-envante sa ki deja travay? Nou pa di ke Fon Global ta dwe abandone SIDA, TB, ak malarya - okontrè. Ann pwofite enklizivite li nan sosyete sivil la, konesans pwogram ak teknik, ak konfyans donatè li yo pou pwoteje sante piblik mondyal kont pandemi k ap kontinye ak pwochen,” te di Prezidan AHF Michael Weinstein. “Nan pwogram nou yo atravè 45 peyi, kote nou bay tretman ak sèvis pou plis pase 1.5 milyon kliyan, nou klèman wè VIH pa egziste an izolasyon ak COVID-19. Yon pandemi envaryabmam afekte lòt la, ak Se poutèt sa, tou de dwe goumen ansanm. Ranmase 100 milya dola pou preparasyon ak repons pandemi ta pral ede anpil nan asire mond lan gen ase lajan pou reponn byen vit, epi li ta pi bon mache pase devastasyon ekonomik yon lòt pandemi.”
Doktè Jorge Saavedra, Direktè Egzekitif Enstiti Sante Piblik Global AHF nan University of Miami, se yon ansyen chèf Pwogram Nasyonal SIDA nan Meksik. Li te sèvi tou nan Komisyon Konsèy GFATM nan plizyè kapasite, tankou yon manm konsèy, e li kwè ke GFATM a gen yon opòtinite inik ak alè pou elaji manda li.
"Konsèy Fon Global la pi piti ak pi mèg pase Òganizasyon Mondyal Lasante a, epi li gen vwa ak vòt tout moun ki gen enterè yo, pa sèlman gouvènman yo," te di Doktè Saavedra. “Nouvo resous pou preparasyon pou pandemi ta ede ranpli twou vid ki genyen nan finansman pou byen sante piblik mondyal nan nivo nasyonal, rejyonal, ak mondyal, patikilyèman nan mitan peyi ki ba ak mwayen revni, pou asire preparasyon ak repons pandemi konplè ak enklizif. Pou peyi ki pi rich yo, Fon Monetè Entènasyonal la te kapab antre epi bay sipò menm jan li te fè ak kèk peyi Ewopeyen yo pandan kriz finansye 2008 la.
Doktè Jorge Saavedra ak Michael Weinstein se yo ki pami 21 ko-otè nan "Konvansyon Sante Piblik mondyal pou 21yèm syèk la," yon atik ki te pibliye nan jounal The Lancet nan dat 5 me 2021. Pami rekòmandasyon li yo, atik la abòde pwoblèm finansman dirab pou preparasyon ak repons pandemi.