Pa Miata Jambawai
Espesyal pou la Nouvèl Mèki
POSTE: 10/07/2014 12:17:15 PM PDT
Nan fen mwa septanm, Sierra Leone te antre nan yon fèmen nasyonal twa jou pou yon sansibilizasyon Ebola kay an kay, deplwaye plizyè milye anplwaye gouvènman an, travayè ONG ak volontè nan yon tantativ pou idantifye enfeksyon Ebola epi edike yon piblik ki pè sou la. reyalite maladi a. Kòm Manadjè Pwogram Peyi pou Fondasyon Swen Sante SIDA (AHF), mwen te yon manm Ekip Repons Rapid Ebola sa a.
Pa gen okenn lopital oswa klinik ki pa touche maladi sa a, e nou ap pèdi travayè swen sante chak jou. An jiyè, fondasyon mwen an te pèdi Doktè Sheik Humarr Khan, prensipal espesyalis Ebola nan peyi a, ak Ebola. Kapasite nou pou trete pasyan yo enfim paske li pa t sèlman bay swen pou pasyan VIH yo, men li te yon konseye pou anplwaye nou yo.
Nou te tou pèdi yon teknisyen laboratwa, kite yon lòt espas nan sistèm swen sante dezentegre nou an.
Kote mond lan? Doktè nou yo ap mouri. Enfimyè nou yo ap mouri. Teknisyen laboratwa nou yo ap mouri epi èd pa vini. Sèl pwofesyonèl medikal k ap resevwa tretman pou sove lavi yo se sitwayen etranje - moun ki soti nan Amerik ak Ewòp. Mwa pase a, Doktè Sierra Leone a, Olivet Buck, te kontra ak Ebola e malgre lapriyè Òganizasyon Mondyal Lasante pou Medi-vac nan Almay, kote yon etablisman t ap tann pou admèt li, li te refize opòtinite a epi yo kite yo mouri. Yon doktè OMS te pran Ebola nan Kenema nan kòmansman mwa septanm nan e tout ekip la te evakye.
Lopital nou yo manke founiti medikal debaz tankou gan, mask ak bòt.
Doktè San Fwontyè ak Lakwa Wouj yo sou liy devan Ebola, k ap dirije inite izolasyon yo, ap trete malad yo. Fondasyon SIDA te distribye ekipman ak founiti pou yon valè de $450,000, pataje ak enstalasyon nasyonal nan Freetown ak Kenema. ONG yo ap fè tout sa nou kapab, men ONG yo pa kòmande enfrastrikti militè yo, yo pa gen resous kontinuèl ak pèsonèl ki fòme. ONG yo pa ka sispann Ebola san èd, epi èd pa vini.
Petèt se paske nou Afriken, oswa peyi mwen an twò piti oswa twò pòv, oswa paske nou pa gen lwil? Petèt se paske lidè mondyal yo pa ka jwenn Sierra Leone sou yon kat, epi kriz sa a vin tounen youn plis nan yon seri trajedi Lafrik? Oswa paske Ebola sèlman pwan tit Lwès yo lè Ameriken yo menase?
Prezidan Obama dènyèman te deplwaye 500 milyon dola nan èd e li te angaje 3,000 twoup pou ede kenbe kriz la nan Liberya. Aksyon li pral fè yon gwo diferans. Mwen jis swete yo te vini mwa pi bonè. Britanik yo ak Kiben yo te bay èd ak anplwaye tou. Kounye a, Òganizasyon Mondyal Lasante, Inyon Ewopeyen an ak Konsèy Sekirite Nasyonzini an dwe mete kanpe.
Semèn pase a, nouvèl sou premye moun ki te dyagnostike ak Ebola nan peyi Etazini te deklanche yon foli medya ak entènèt. Pandan se tan, nou toujou ap mouri pa dè milye isit la nan Lafrik.
Nan 21 jou ki sot pase yo, te gen plis ka konfime Ebola pase nan tout sis mwa anvan yo. Fanmi yo antere mò yo, yo riske enfeksyon paske nou pa gen resous pou ede yo. Anplwaye nou yo pè. Fanmi yo pè yo lè yo ale lakay yo. Stigma a te wè frè Afriken nou yo fèmen fwontyè yo ba nou, e reyalite Ebola a ap touye zam ki pi enpòtan nou an pou sispann li: travayè swen sante nou yo. Yo ap mouri, epi mond lan ap kite yo.
Nou pou kont nou e nou ap kouri soti nan tan.
Kote mond lan?
Miata Jambawai se Manadjè Pwogram Peyi pou Fondasyon Swen Sante SIDA nan Syera Leòn. Li kondanse atik sa a soti nan yon vèsyon pibliye an Afrik.
